Obchodzimy właśnie 30-lecie obowiązywania w Polsce jednego z najbardziej restrykcyjnych praw antyaborcyjnych w Europie. Dwa lata temu przepisy te zostały jeszcze bardziej zaostrzone, kiedy Trybunał Konstytucyjny wprowadził prawie całkowity zakaz przerywania ciąży. W wyniku tego barbarzyńskiego prawa zginęło już co najmniej sześć Polek. Mają swoje imiona i nazwiska, opłakujące rodziny, choć nieznanych ofiar może być znacznie więcej. Nasuwa się zatem pytanie, kiedy rządząca koalicja odpowie za ich śmierć i co w tej sprawie może i powinna zrobić Unia Europejska.
Do tej pory instytucje europejskie unikały podejmowania konkretnych działań, zasłaniając się brakiem kompetencji w kwestii aborcji, która uznawana jest za domenę państw członkowskich. Wyjątek stanowi tu Parlament Europejski, który od momentu wydania upolitycznionego orzeczenia nie zaprzestaje nacisków na polski rząd i poszukuje rozwiązań, które pozwolą zapewnić realne wsparcie dla kobiet w Polsce. W Parlamencie Europejskim przyjęliśmy dwie rezolucje, które kategorycznie potępiły łamanie praw podstawowych w Polsce, wzywające rząd PiS nie tylko do „zniesienia zakazu aborcji zagrażającego życiu kobiet", ale też do zagwarantowania dostępu „do bezpiecznych, legalnych i bezpłatnych" usług terminacji ciąży.
Parlamentarna Komisja Praw Kobiet i Równouprawnienia (FEMM) pojechała też do Warszawy z misją, która potwierdziła skalę zagrożenia zdrowia i życia kobiet w Polsce. Wbrew zapewnieniom strony rządowej dostęp do legalnej aborcji w Polsce jest znikomy (w 2022 r. było jedynie 107 takich przypadków w kraju, w którym mieszka 40 mln obywateli). Jest to głównie spowodowane „efektem mrożącym" wśród lekarzy, którzy ze strachu przed konsekwencjami karnymi po prostu odmawiają zabiegów. Praktycznie wcale nie wykonuje się aborcji w przypadku ciąż będących wynikiem gwałtu, co dotknęło zwłaszcza skrzywdzone podczas wojny Ukrainki. Poważne obawy Komisji FEMM wzbudził również rejestr ciąż. Istnieje bowiem ryzyko, że zbiór informacji o kobietach w ciąży, które mogą być przekazywane policji i prokuratorowi, doprowadzi do kry-minalizacji poronień. Podczas wysłuchania poświęconego konsekwencjom zakazu aborcji w Polsce po raz pierwszy w historii Parlamentu jego przedstawiciele usłyszeli świadectwa tragedii ofiar.
W wysłuchaniu 17 listopada wzięła udział m.in. Barbara Skrobol, szwagierka zmarłej Izabeli Sajbor, której odmówiono ratującej życie aborcji. Dzięki odwadze pani Barbary usłyszeliśmy poruszające szczegóły ostatnich chwil Izabeli, w tym treść jej SMS-ów do rodziny, w których za swoją sytuację kobieta obwiniła antyaborcyjną politykę PiS. Informacje zebrane podczas misji i wysłuchania umożliwiły zaproponowanie pakietu konkretnych działań i rekomendacji, które Unia Europejska powinna natychmiast podjąć wobec polskich władz. Przede wszystkim musimy pamiętać, że prawa kobiet są prawami podstawowymi, a państwa członkowskie mają obowiązek stać na ich straży. Polki mają dziś mniej praw, niż kiedy Polska przystępowała do Unii Europejskiej w 2004 r., dlatego Rada musi na mocy art. 7 Traktatu o Unii Europejskiej zwiększyć liczbę wysłuchań i zdecydowanie zająć się łamaniem przez Polskę praw kobiet. Dziś wiele kobiet zmuszonych jest do wykonywania aborcji za granicą, a to oznacza, że niezbędne są systemowe rozwiązania w kwestii dostępu do aborcji na poziomie europejskim. Przede wszystkim musimy usprawnić współpracę między państwami członkowskimi w celu zapewnienia Polkom dostępu do bezpłatnej i bezpiecznej aborcji w ramach krajowych systemów opieki zdrowotnej.
Niezbędne jest również dofinansowanie organizacji pozarządowych, które wbrew opresyjnemu państwu wspierają kobiety. Wreszcie, Komisja Europejska powinna zapewnić wszystkim Europejkom pełnię praw 1 zdrowia reprodukcyjnego i seksualnego, co można osiągnąć np. poprzez włączenie prawa do aborcji do następnej strategii UE w dziedzinie zdrowia. Na grobie Izabeli z Pszczyny, pierwszej znanej ofiary zakazu aborcji w Polsce, widnieje epitafium:, Ani jednej więcej", hasło wielotysięcznych protestów poświęconych jej pamięci. Niestety, narastająca nagonka na kobiety oraz doniesienia o kolejnych ofiarach restrykcyjnych przepisów antyaborcyjnych nie pozostawiają złudzeń, że jakakolwiek ciężarna kobieta może się dziś czuć w naszym kraju bezpieczna. I to właśnie ten strach, a nie, jak twierdzi prezes PiS, „dawanie w szyję", jest powodem, dla którego z roku na rok spada współczynnik dzietności w Polsce. Kaczyński powinien jednak pamiętać, że Polki to również Europejki, a Unia ma obowiązek stać na straży ich praw. W świetle doniesień o kolejnych ofiarach barbarzyńskiej polityki PiS Bruksela musi dopilnować, aby nie pozostawić kobiet i dziewcząt w Polsce samym sobie. Potrzebne są jednak nie tylko działania wobec polskich władz, ale i zdecydowane kroki w kierunku standaryzacji praw wszystkich Europejek, aby Polki mogły wreszcie cieszyć się takimi samymi prawami jak obywatelki Belgii, Francji czy Niemiec.
Dlatego w Parlamencie Europejskim pracujemy nad Europejską Kartą Praw Kobiet. W karcie, poza kluczowymi prawami społeczno-ekonomiczny-mi i politycznymi, znajdzie się również gwarancja dostępu do seksualnej i reprodukcyjnej opieki zdrowotnej, w tym legalnej i bezpiecznej aborcji, opieki okołoporodowej czy antykoncepcji. Kiedy karta wejdzie w życie, ani jedna kobieta więcej w Europie nie utraci swoich nabytych praw, a przyszłość oznaczać będzie wreszcie realne równouprawnienie kobiet i mężczyzn.
Robert Biedroń, eurodeputowany, przewodniczący Komisji Praw Kobiet i Równouprawnienia w Parlamencie Europejskim
Tekst oryginalnie ukazał sie na stronie wyborcza.pl